Cerrahi alan enfeksiyonları (CAE), cerrahi müdahale sonrasında oluşan enfeksiyonlardır ve hastaların iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir. Bu enfeksiyonlar, cerrahi prosedürlerin en sık karşılaşılan komplikasyonlarından biridir ve çeşitli mikroorganizmalar tarafından tetiklenebilir. CAE’ler, cerrahi alan enfeksiyonu, derin cerrahi alan enfeksiyonu ve organ veya boşluk enfeksiyonları olarak üç ana gruba ayrılabilir.
Cerrahi Alan Enfeksiyonları Nedenleri
Cerrahi alan enfeksiyonlarının başlıca nedenleri şunlardır:
- Mikroorganizmalar: Enfeksiyon, hastanın kendi florasından (cilt bakterileri gibi) ya da dış ortamdan gelen mikroorganizmalar tarafından oluşabilir.
- Hastane ortamı: Hastanelerde yoğun bakım yatışı veya diğer yatış süreleri sırasında hastalar, daha fazla enfeksiyon riski ile karşılaşabilirler.
- Cerrahi teknikler: Yetersiz sterilizasyon, hijyen kurallarına uyulmaması ve aseptik tekniklerin göz ardı edilmesi enfeksiyon riskini artırır.
- Hastanın genel durumu: Diyabet, immün yetmezlik ve obezite gibi faktörler, enfeksiyon gelişimini kolaylaştırabilir.
Cerrahi Alan Enfeksiyonları Belirtileri
Cerrahi alan enfeksiyonlarının belirtileri şunlardır:
- Kızarıklık ve şişlik: Cerrahi alanın çevresinde kızarıklık, şişlik ve sıcaklık artışı olabilir.
- Ağrı: Operasyon bölgesinde artan bir ağrı hissi yaşanabilir.
- Purülan akıntı: Cerrahi alanın sargısından veya drenajından irin benzeri bir akıntı sızabilir.
- Ateş: Sistemik bir enfeksiyon söz konusuysa ateş gelişebilir.
Cerrahi Alan Enfeksiyonları Tedavi
Cerrahi alan enfeksiyonları genellikle aşağıdaki yaklaşımlar ile tedavi edilir:
- Antibiyotik tedavisi: Enfeksiyonun neden olduğu mikroorganizmanın türüne göre uygun antibiyotikler kullanılır.
- Cerrahi müdahale: Durumun ciddiyetine bağlı olarak, enfekte olmuş doku çıkarılabilir veya drenaj gerçekleştirilebilir.
- Yara bakımı: Cerrahi alanın uygun şekilde temizlenmesi ve bakımı sağlanmalıdır.
Cerrahi Alan Enfeksiyonları Önleme
Cerrahi alan enfeksiyonlarının önlenmesinde dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar:
- Cerrahiden önce ve sonra hijyen: Hastalar, cerrahi süreç öncesinde ve sonrasında el hijyenine dikkat etmelidir.
- Aseptik tekniklerin uygulanması: Cerrahi ekip, tüm prosedürlerde aseptik tekniklere bağlı kalmalıdır.
- Erken mobilizasyon: Ameliyat sonrası hastaların erken mobilizasyonu, enfeksiyon riskini azaltır.
Cerrahi alan enfeksiyonları, cerrahi müdahalelerle ilişkili ciddi komplikasyonlar arasında yer almaktadır. Erken dönemde tanı ve tedavi, hastaların iyileşme sürecini olumlu yönde etkileyecektir. Cerrahi ekiplerin, enfeksiyon riskini azaltmak için sürekli eğitim alması ve enfeksiyon kontrol protokollerini takip etmesi büyük önem taşımaktadır.
Uzm. Dr. Ahmet Cem ÖZUĞUZ
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı