Bartonelloz

Bartonelloz: Tanı, Tedavi ve Önleme

Bartonelloz, Bartonella bakterilerinin neden olduğu, keneler ve diğer vektörler aracılığıyla bulaşan bir enfeksiyon hastalığıdır.  Kedi tırmalama hastalığı, enfektif endokardit gibi çeşitli klinik tablolarla karşımıza çıkabilir. Doğru tanı ve uygun antibiyotik tedavisi, hastalığın yönetiminde esastır. Ayrıca kişisel ve çevresel koruyucu önlemler de bartonellozdan korunmada önemlidir.

Bartonelloz Nedir?

Bartonelloz, Bartonella türü bakterilerin neden olduğu, çeşitli klinik tablolarla seyreden bir enfeksiyon hastalığıdır. Başlıca belirtileri:

• Kedi tırmalama hastalığı (Kedi Tırnağı Hastalığı)
• Enfektif endokardit (kalp kapak enfeksiyonu)
• Ateş, baş ağrısı, halsizlik
• Lenfadenopati (lenf bezlerinde büyüme)
• Hepatosplenomegali (karaciğer ve dalak büyümesi)

Bartonelloz, genellikle hafif seyirli olsa da, ilerleyen evrelerde ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Bartonellozun Bulaşma Yolları

Bartonelloz, başlıca aşağıdaki yollarla bulaşabilir:

1. Kedi Tırmalaması: Enfekte kedilerin tırmalamalarıyla bakterilerin cilde geçişi
2. Kene Isırığı: Keneler aracılığıyla bakterilerin vücuda girişi
3. Kontamine Kan/Vücut Sıvıları: Kesik, sıyrıklar yoluyla teması
4. Anneden Bebeğe Geçiş: Vertikal bulaş (çok nadir)

Bartonelloz, insandan insana doğrudan bulaşmaz. Genellikle sporadik vakalar halinde görülür.

Bartonellozun Tanısı

Bartonellozun tanısında aşağıdaki yaklaşımlar kullanılır:

1. Klinik Değerlendirme:
   • Belirti ve semptomların değerlendirilmesi
   • Kedi tırmalama öyküsü varlığının sorgulanması
2. Laboratuvar Testleri:
   • Serolojik testler (ELISA, IFA, Western Blot)
   • PCR yöntemiyle Bartonella DNA tespiti
   • Kan, doku, BOS örneklerinde
3. Görüntüleme Yöntemleri:
   • Ekokardiyografi, bilgisayarlı tomografi
   • Lenfadenopati, organomegali tespiti

Tanı, klinik, epidemiyolojik ve laboratuvar bulgularının birlikte değerlendirilmesiyle konur.

Bartonellozun Tedavisi

Bartonellozun tedavisinde aşağıdaki yaklaşımlar uygulanır:

1. Antibiyotik Tedavisi:
   • Kedi tırmalama hastalığı: Doksisiklin, azitromisin
   • Enfektif endokardit: Penisilin, seftriakson
2. Semptomatik Tedavi:
   • Ateş, baş ağrısı, yorgunluk belirtilerinin giderilmesi
   • Sıvı-elektrolit desteği, ağrı kesiciler
3. Cerrahi Tedavi:
   • Kalp kapak hastalıklarında cerrahi girişim

Erken tanı ve uygun antibiyotik tedavisi, bartonellozun tedavisinde önemlidir.

Bartonellozdan Korunma

Bartonellozdan korunmak için aşağıdaki önlemler önerilir:

1. Kişisel Koruyucu Önlemler:
   • Kedi tırmalamalarından kaçınma
   • Kenelerden korunma (uzun kollu giysi, böcek kovucu)
   • Kesik, sıyrık vb. yaraların temizliği
2. Çevresel Önlemler:
   • Kedilerin düzenli veteriner kontrolü
   • Kedi barınaklarının temizliği ve dezenfeksiyonu
   • Kene yaşam alanlarının kontrolü
3. Erken Tanı ve Tedavi:
   • Kedi tırmalama sonrası sağlık kuruluşuna başvuru
   • Klinik şüphe halinde hızlı laboratuvar tetkikleri

Bu koruyucu önlemler, bartonelloz riskini önemli ölçüde azaltabilir.

Uzm. Dr. Ahmet Cem ÖZUĞUZ
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı